بیش از 60 شرکت تولیدکننده ایمپلنت‌های دندانی و یا مواد مورد استفاده برای روکش‌های روی آنها وجود دارند. در نتیجه دندانپزشکان گزینه‌های بسیاری برای شناسایی درمان ایمپلنت مناسب با توجه به نیازهای خاص هر بیمار دارند. در اینجا ما انواع ایمپلنت‌های دندانی را در چندین دسته در نظر گرفته‌ایم: نوع عمل ایمپلنت، انواع پوشش‌های ایمپلنت، انواع اتصالات ایمپلنت، اندازه ایمپلنت‌های دندانی و غیره.
انواع فرایندهای درمان ایمپلنت
ایمپلنت‌های دندان معمولاً بر اساس نوع فرایند مورد استفاده برای جایگذاری آنها طبقه‌بندی می‌شوند: دو مرحله‌ای یا تک مرحله‌ای.
ایمپلنت‌های دندان دو مرحله‌ای
روش دو مرحله‌ای ایمپلنت شامل عمل جراحی جایگذاری ایمپلنت در استخوان فک و بستن (بخیه زدن) بافت لثه می‌باشد. چند ماه پس از بهبودی یک جزئی برای باز کردن سطح روی ایمپلنت به منظور متصل کردن اباتمنت و ترمیم موقت انجام می‌شود.
ایمپلنت فرو رونده
این ایمپلنت‌ها در استخوان فک قرار داده شده و رایج‌ترین ایمپلنت دندان مورد استفاده برای فرایند دو مرحله‌ای ایمپلنت دندانی هستند. این نوع ایمپلنت که در درجه‌ی اول به عنوان جایگزین بریج یا دندان مصنوعی است، شامل انواع پیچی (رزوه‌دار)، استوانه‌ای (صاف) یا تیغه‌دار هستند.
ایمپلنت‌های دندانی تک مرحله‌ای
این عمل تک مرحله‌ای ایمپلنت دندان شامل قرار دادن یک ایمپلنت بلندتر در داخل فک بصورت جراحی است بطوری که وارد استخوان فک شده و پس از بخیه زدن بافت لثه بالای ایمپلنت هم‌سطح بافت لثه بوده و در نتیجه سر ایمپلنت قابل مشاهده خواهد بود. در نتیجه پس از چند ماه بهبودی، می‌توان اباتمنت و روکش موقت را بدون جراحی دیگری جهت باز کردن سر ایمپلنت، متصل کرد.
ایمپلنت‌های ساب پریواستیل
این ایمپلنت‌ها داخل بافت لثه روی استخوان فک قرار داده می‌شوند بطوری که سر فلزی ایمپلنت برای نگه داشتن روکش بیرون است و اغلب برای عمل‌های تک مرحله‌ای ایمپلنت استفاده می‌شوند. ایمپلنت‌های ساب پریواستیل عمدتاً به منظور نگه داشتن دندان مصنوعی در اشخاص فاقد ارتفاع کافی استخوان فک مورد استفاده قرار می‌گیرند.
جایگذاری فوری ایمپلنت
برخی دندانپزشکانی که ایمپلنت، روکش و یا جراحی دهان و دندان را انجام می‌دهند، می‌توانند ایمپلنت‌های دندانی را بصورت فوری در محلی که دندان‌ها کشیده شده‌اند قرار دهند. این روش در صورت موفقیت می‌توانند چندین ماه در زمان درمان صرفه‌جویی کند زیرا فرایند جوش خوردن ایمپلنت سرعت پیدا می‌کند. امکان انجام این روش برای یک متقاضی بستگی به آناتومی ناحیه‌ای که فاقد دندان است دارد. برای مثال در بسیاری از موارد، ناحیه فاقد دندان عریض‌تر از ایمپلنت بوده و قرار دادن ایمپلنت در آنجا را بلافاصله پس از کشیدن دندان غیرممکن می‌کند. برای تضمین محکم بودن ایمپلنت در جای خود نیاز به پیوند استخوان یا بافت نرم خواهد بود. درمورد اثر سیگار کشیدن بر ایمپلنت می توان گفت که کشیدن سیگار زیاد و بالا رفتن زیاد نیکوتین خون در خونرسانی ساخت عروق ریز دراطراف ایمپلنت دندان جهت جوش خوردن ایمپلنت و یا پودر استخوان نصب شده تداخل ایجاد می کند .
انواع پوشش‌های ایمپلنت
با اینکه اکثر ایمپلنت‌های دندانی از تیتانیوم ساخته شده‌اند، اما سطح ایمپلنت -که بر یکپارچه‌سازی طولانی مدت و پایداری درمان تاثیر می‌گذارد- می‌تواند متفاوت باشد. سطح متخلخل در مقایسه با سطح صاف تیتانیوم موجب تماس بیشتر با استخوان می‌شود. انواع دیگر سطوح ایمپلنت عبارتند از: گریت بلاست، اسید اچ، سطح زبر شده، ریز شیاردار، سطح تیتانیومی با اسپری پلاسما و پوشش هیدروکسی اپاتیت با اسپری پلاسما.
انواع اتصال‌دهنده‌های ایمپلنت دندانی
ایمپلنت‌های دندانی بر اساس نوع یا شکل سر ایمپلنت نیز دسته‌بندی می‌شوند. تمام ایمپلنت‌های دندانی نیاز به یک اباتمنت یا روکش دارند که باید به سر ایمپلنت متصل یا پیچ شود. برای این منظور سه نوع اتصال دهنده اصلی وجود دارد:
اتصال‌دهنده شش وجهی داخلی
این اتصال دهنده‌ها که شش ضلعی هستند به صورت یک بازشدگی در سر ایمپلنت می‌باشند که اباتمنت یا روکش داخل آن پیچ می‌شود.
اتصال‌دهنده شش وجهی خارجی
این اتصال دهنده‌ها که مانند یک شش ضلعی هستند در بالای سر ایمپلنت قرار می‌گیرند.
اتصال‌دهنده هشت وجهی داخلی
این اتصال دهنده که شبیه به یک هشت وجهی است دارای یک بازشدگی در سر ایمپلنت است که اباتمنت یا روکش داخل آن پیچ می‌شود.
اندازه‌های ایمپلنت‌های دندانی
روش دیگر برای طبقه‌بندی ایمپلنت‌ها بر اساس اندازه‌ی آنها (پلتفرم) است، که تعیین می‌کند ایمپلنت در کجای دهان باید قرار گیرد. هرچند هر مورد متفاوت بوده و میزان فضای موجود و نیاز به استخوان می‌تواند تحمیل‌کننده استفاده از یک ایمپلنت با اندازه‌ای متفاوت باشد.
ایمپلنت با پلتفرم استاندارد
این ایمپلنت‌ها قطری بین ۵/۳ تا ۲/۴ میلی‌متر دارند. این ایمپلنت‌های نسبتاً کوتاه‌تر و باریک‌تر، اغلب در بخش جلوی دهان قرار داده می‌شوند.
ایمپلنت با پلتفرم پهن
این ایمپلنت‌ها ۵/۴ تا 6 میلی‌متر قطر دارند و عمدتاً در عقب دهان مورد استفاده قرار می‌گیرند.
مینی ایمپلنت یا ایمپلنت‌های باریک
این نوع ایمپلنت‌های دندانی قطری بین 2 تا ۵/۳ میلی‌متر دارند و عمدتاً در افرادی استفاده می‌شوند که فضای کافی بین ریشه دندان‌هایشان برای جا دادن ایمپلنت‌های بزرگ‌تر وجود ندارد. همچنین زمانی که بیمار تراکم استخوانی کافی نداشته باشد از این ایمپلنت‌ها استفاده می‌شود.
انواع مصالح و برندها
تقریباً 150 تولید کننده‌ی مختلف ایمپلنت دندانی وجود دارند. خوشبختانه، بیشتر ایمپلنت‌های دندانی به خوبی ساخته شده‌اند. بهترین ایمپلنت‌های دندانی برای داشتن مقاومت بسیار بالا مانند ساخت موتورهای هواپیما تهیه می‌شوند.
آلیاژهای تیتانیوم
امروزه، بیش از 95٪ از ایمپلنت‌های دندانی آلیاژهای تیتانیوم هستند. برخی ایمپلنت‌ها از نظر نوع آلیاژ تیتانیوم مورد استفاده متفاوت می‌باشند. در واقع صدها شرکت و سیستم ایمپلنت در سرتاسر جهان وجود دارند و هنگامی که پروتکل‌های علمی و جراحی رعایت شوند، نرخ موفقیت این ایمپلنت‌ها حتی پس از 10 سال بیشتر از 98٪ است. برخی ایمپلنت‌های دندانی در دراز مدت نسبت به دیگر ایمپلنت‌ها بسیار بهتر می‌باشند. این تفاوت به دلیل قابلیت ایمپلنت برای حفظ سطوح بالای استخوانی در طول سال‌ها است.
زیرکونیوم (گزینه بدون فلز)
به منظور کاهش این دغدغه‌ها و داشتن یک گزینه‌ی ایمپلنت برای این افراد، چندین شرکت در زمینه ایمپلنت‌های “بدون فلز” تحقیق و توسعه انجام داده‌اند. این امر منجر به استفاده از فلز دیگری به نام زیرکونیوم شده است که در جدول تناوبی مواد شیمیایی یک ردیف زیر تیتانیوم است. این ماده بسیار سخت و محکم است و برای ساخت روکش و بریج نیز مورد استفاده قرار می‌گیرد. با تحقیق بر روی مصالح ایمپلنت جایگزین به این نتیجه رسیدند که زیرکونیا نیز مانند تیتانیوم با استخوان ادغام می‌شود. در نهایت، مسئله مهم‌تر از خود ایمپلنت، مهارت جایگذاری آن توسط دندانپزشک است. به همان اندازه که جراحی جایگذاری ایمپلنت مهم است، چگونگی ساخت دندان‌ها روی ایمپلنت‌ها نیز اهمیت دارد. ساخت دندان‌ها روی ایمپلنت‌ها بسیار متفاوت از دندان‌های طبیعی است. بهترین ایمپلنت، ایمپلنتی است که بطور صحیح و خوب جایگذاری شده باشد.