لب شکری چیست؟

لب شکری نقص زمان تولد است. لب شکری می تواند تنها یک شکاف کوچک در لب باشد. همچنین می تواند یک شکاف لب باشد که تا پایین بینی امتداد پیدا کرده است. شکاف کام می تواند در یک یا دو طرف سقف دهان وجود داشته باشد. ممکن  است کل طول کام را در برگیرد. کودک شما ممکن است در حین تولد یکی از دو بیماری لب شکری یا کام شکافته را داشته باشد. اغلب مواقع درمان شکاف لب و کام وقتی صورت می گیرد که نوزاد بین 1.5 تا 3 ماه سن داشته باشد.

شکاف لب و دهان

شکاف کام و لب شکری وقتی اتفاق می افتد که بخش های از از لب یا کام در طول سه ماه اول بارداری به طور کامل با همدیگر ترکیب نشوند. لب شکری به عنوان شکافی کوچک یا در دور لب ظاهر می شود یا تا بینی امتداد پیدا می کند. لب شکری همچنین می تواند تا لثه امتداد پیدا کند. کام شکافته نیز اندازه متغیری دارد، از نقص در کام گوشتی تا شکاف کاملی که از طریق کام سخت امتداد پیدا می کنند. از آنجایی که لب و کام به صورت مجزا رشد پیدا می کنند، کودک می تواند با لب شکری، کام شکافته یا هر دو بدنیا بیاید.

14

علت بوجود آمدن لب شکری و کام شکافته

در اغلب موارد، دلیل لب شکری یا کام شکافته مشخص نیست. نمی توان از این بیماری ها پیشگیری کرد. اغلب دانشمندان بر این باورند که شکاف ها به دلیل ترکیب عوامل ژنتیکی و محیطی بوجود می آید. در صورتی که  خواهر، بردار، والدین یا اقوام کودک تازه به دنیا آمده مشکل لب شکری یا کام شکافته داشته باشد، احتمالا وجود این بیماری در کودک بیشتر است.

یکی از دلایل بالقوه دیگر مرتبط با دارویی است که مادر در طول دوران بارداری مصرف می کند.بعضی از داروها باعث لب شکری و کام شکافته می شوند. از میان این داروها می توان به داروهای ضد صرع/ داروهای ضد تشنج، داروهای آکنه حاوی آکوتان، و متوترکسات که عموما برای درمان سرطان، آرتروز و بیماری پوستی پسوریازیس مصرف می شود، اشاره کرد. لب شکری و کام شکافته همچنین در نتیجه قرار گیری در معرض ویروس ها و مواد شیمایی در حین رشد جنین در رحم بوجود می آیند. در شرایط دیگر، لب شکری یا کام شکافته بخشی از یک بیماری دیگر هستند.

انواع

اغلب شکاف ها را می توان به سه گروه گسترده تقسیم بندی کرد: 1.    لب شکری بدون کام شکافته 2.    کام شکافته بدون لب شکری 3.    لب شکری و کام شکافته با همدیگر یک شکاف می تواند در یک طرف دهان ( شکاف یک طرفه) یا در دو طرف دهان ( شکاف دو طرفه) بوجود بیاید. لب شکری همراه یا بدون کام شکافته عموما در بین پسرها رواج دارد. کام شکافته به تنهایی در بین دخترها بیشتر از پسرها رواج دارد. از آنجایی که لب شکری بیشتر نمایان است، نسبت به کام شکافته راحت تر می توان آن را تشخیص داد. یک لب شکری از طریق فراصوت پیش از تولد قابل تشخیص است. با این حال، تشخیص یک کام شکافته به این شکل دشوارتر است و شاید نتوان آن را مشاهده کرد. حتی در صورتی که شکافی در لب یا کام در طول بارداری نمایان شود، تشخیص و میزان لب شکری و شکافتگی لب محدود به معاینه جسمانی پس از به دنیا آمدن کودک است.

درمان

برای جراحی شکاف کام، بیهوشی  عمومی ( خوابیدن و احساس درد نکردن) مورد استفاده قرار می گیرد. جراح دندانپزشک بافت ها را تمیز می کند و لپ را بخیه می زند. بخیه ها به قدری کوچک هستند که جای بخیه ها تا حد امکان کوچک شوند. اغلب بخیه ها با خوب شدن جای بخیه ها در بافت جذب می شوند، بنابراین نیازی به از بین بردن آنها در آینده نیست. اغلب مواقع درمان کام شکافته وقتی صورت می گیرد که کودک بزرگترشده باشد و بین 9 تا 1 سال سن داشته باشد. رشد کودک با تغییر کام همراه است. ترمیم کام شکافته در این سن مانع از بروز مشکلات تکلم بیشتر با رشد کودک می شود. در درمان کام شکافته، بیهوشی عمومی ( خوابیدن و احساس درد نکردن) مورد استفاده قرار می گیرد. بافت سقف دهان به سمت دیگری برده می شود تا کام گوشتی را بپوشاند. اغلب مواقع برای بستن شکاف کام کودک به بیش از یک جراحی نیاز است. در طول جراحی لب شکری و کام شکافته، جراح همچنین مجبور است نوک بینی کودک را درمان کند. این جراحی رینو پلاستی ( جراحی پیوندی بینی) نامیده می شود.

در درمان شکاف لب و کام علاوه بر جراحی، درمان‌های ارتودنسی نیز نقش مهمی در برطرف ساختن این مشکل دارند.درمان ارتودنسی شکاف کام و لب را در بیماران مبتلا می توان چهار دوره مجزا رشد و نمو دندان تقسیم کرد:

این نوع جراحی به منظور اصلاح طرح لبخند و نقص فیزیکی ناشی از لب شکری یا کام شکافته صورت می گیرد. وقتی این بیماری ها در حین شیرخوردن، غذا خوردن یا تکلم مشکلاتی بوجود می آورند، باید برطرف گردند.

قبل از جراحی

مدت زمان اندکی پس از بدنیا آمدن کودک باید پیش  یک گفتاردرمان یا متخصص تغذیه بروید. پزشک به شما کمک می کند تا بهترین راه برای تغذیه کودک قبل از جراحی شکاف کام را پیدا کنید. کودک باید قبل از جراحی سالم باشد و از وزن خوبی برخوردار باشد.

جراح کودک:

همیشه موارد زیر را به پزشک یا پرستار اطلاع دهید:

چند روز قبل از جراحی

روز جراحی

پس از جراحی

کودک احتمالا برای 5 تا 7 روز پس از جراحی لب شکری در بیمارستان می ماند. بهبود کامل حداکثر 4 هفته طول می کشد.

زخم جراحی باید در حین التیام پیدا کردن تمیز نگه داشته شود. نباید به مدت سه تا چهار هفته کشیده شود یا فشاری بر آن وارد شود. پرستار باید نحوه مراقبت از زخم را به شما نشان دهد. شما باید زخم را با صابون و آب یا مایع تمیزکننده مخصوص تمیز کنید و آن را با پماد مرطوب کنید. تا زمانی که زخم خوب شود، کودک باید رژیم غذایی مایع داشته باشد. کودک احتمالا  باید آتل یا پوشش دیگری را مورد استفاده قرار دهد تا از از بازشدن زخم جلوگیری کند. کودک نباید دست یا اسباب بازی در داخل دهان خود کند.

خطرات جراحی

 بعد از جراحی

نتیجه گیری

اغلب کودکان بدون هیچ مشکلی بهبود پیدا می کنند. نحوه مراقب بودن کودک در حین بهبودی به شدت بیماری بستگی دارد. کودک برای برطرف سازی جای بخیه زخم جراحی یک عمل جراحی شکاف کام دیگرباید  انجام دهد. کودکی که کام شکافته خود را ترمیم کرده است باید به یک به متخصص امراض پوستی یا دندان پزشک مراجعه کند. دندان ها شاید باید تنظیم شوند. مشکلات شنوایی در بین کودکان دارای لب شکری یا کام شکافته رایج است. کودک باید خیلی زود یک آزمایش شنوایی برود و باید در طول زمان این آزمایش تکرار شود. کودک ممکن است هنوز پس از جراحی مشکل تکلم داشته باشد. این به خاطر مشکلات عضله در کام است. گفتاردرمانی به کودک شما کمک می کند.

نویسنده: دکتر منتظری

مشاوره رایگان