شاید در طول روز به این حالت دچار شده باشید که در ناحیه زانو یا دست هایتان احساس خستگی و سستی کنید. باید بدانید رماتیسم مفصلی، بیماری است که در ابتدا نشانه های کوچکی از درد در نواحی دست یا پا و مفاصل دارد اما به مرور زمان این درد جزیی به معضلی بزرگ تر تبدیل می شود.
بیماری روماتیسم مفصلی یا در اصطلاح آرتریت روماتویید در میان بیماری های روماتیسمی تقریبا جزو شایع ترین بیماری های التهابی روماتیسمی است. به طور کلی بیماری های رماتیسمی را به دو دسته تقسیم می کنیم.
بیماری های مکانیکی و بیماری های التهابی. در مورد بیماری مکانیکی ناراحتی هایی مثل آرتروز، کمردرد و چنین نمونه هایی در این دسته نام برده می شوند و روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید نیز سر دسته بیماری التهابی قرار دارند.
روماتیسم مفصلی می‌تواند باعث التهاب مفاصل شود، که این باعث کاهش توانایی فرد در انجام فعالیت‌های روزانه‌اش میشود. در صورت عدم درمان روماتیسم مفصلی، علائم این بیماری بدتر شده و مفاصل را تخریب می‌کند. بعضی از تأثیرات روماتیسم مفصلی که پس از آغاز بیماری بروز می‌کنند به شرح زیر می‌باشند:
تاندون‌ها ملتهب شده و ممکن است پاره شوند.
تورم، علاوه بر تخریب استخوان و غضروف مفاصل، به رباط‌های نگه دارنده مفاصل نیز آسیب زده یا آن‌ها را تخریب می‌کند.
فرسایش استخوان‌های مفصل باعث درد و بدشکلی اندام‌ها میشود.
علائم و نشانه ها
مهمترین علائم روماتیسم مفصلی یا آرتریت روماتوئید درد و خشکی صبحگاهی مفاصل بدن بخصوص دست همراه با احساس ضعف و خستگی است که بصورت تدریج در عرض چند هفته تا چند ماه ایجاد شده و شدت میابند.
علایم روماتیسم مفصلی به سه دسته تقسیم میشوند. علائم عمومی، علائم مفصلی و علائم غیر مفصلی
علائم عمومی
در 70 درصد موارد شروع روماتیسم مفصلی با علائم عمومی مانند ضعف، کاهش اشتها، درد مبهم عضلات و احساس خستگی است. بیمار ممکن است ماهها قبل از اینکه دچار درد و تورم مفصل شود این علائم را داشته باشد.
علائم مفصلی
در 30 درصد موارد شروع روماتیسم مفصلی با بروز علائم مفصلی است که عبارتند از
درد مفصل که با حرکت آن یا فشار بر آن بیشتر میشود
تورم مفصل
در مواردی که مفاصل اندام تحتانی درگیر می شوند بیمار در حین راه رفتن دچار لنگش می شود
احساس خشکی مفصل که در صبح بیشتر است و بعد از گذشت چند ساعت بهتر می شود
قرینه بودن مفاصل درگیر
علائم غیر مفصلی
این علائم در 40 درصد از بیماران وجود دارد و بیشتر در بیمارانی دیده می شود که Rheumatoid factor در آزمایش خون آن ها بالا است. مهمترین این علائم عبارتند از
برجستگی های بدون درد زیر پوست که به آن ها ندول های روماتیسمی Rheumatoid nodules میگویند و در یک چهارم بیماران وجود دارد.
این برجستگی ها بیشتر در اطراف مفاصل و نقاطی که در حال فشارند دیده می شوند مانند پشت ساعد و آرنج و پشت سر. این برجستگی ها گاهی اوقات آسیب دیده و عفونی می شوند.
درگیر شدن بافت ریه و پرده های اطراف آن که می تواند موجب تنگی نفس شود
درگیر شدن عروق خونی در هر جایی از بدن که بیشتر در عروق پوست و دستگاه عصبی است ولی می تواند در عروق خونی روده، طحال، لوزالمعده، ریه، کبد، گره های لنفاوی و کبد هم باشد. درگیری عروق در هر کدام از این اعضاء می تواند علائم مخصوص به آن عضو را ایجاد کند.
درگیر شدن و آسیب چشم در یک درصد از بیماران ایجاد می شود. سفیدی چشم ملتهب و قرمز شده و چشم خشک میشود.
التهاب در اطراف تاندون ها
کم خونی
تب
راه و روش های درمان
منظور از درمان این بیماری کاهش درد و ورم، کاهش یا توقف تخریب مفاصل و در مجموع بهتر کردن کیفیت زندگی فرد است. روش‌های درمانی مورد استفاده در بیماری روماتیسم شامل تغییر در شیوه زندگی، استفاده از داروها، جراحی، روش‌های درمانی جایگزین یا تکمیلی نظیر فیزیوتراپی، کاردرمانی، وسایل کمک‌کننده به مفصل و وسایل کمک حرکتی می‌باشند.
داروهای ضدالتهابی مانند انواع کورتون‌ها، داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی و داروهای غیراستروئیدی برای درمان روماتیسم استفاده میشوند.
با توجه به اینکه این بیماری در اثر اختلال سیستم ایمنی بدن ایجاد میشود و داروهای مصرف شده نیز سیستم ایمنی را ضعیف‌تر می‌کنند، افراد باید در مقابل بیماری‌های عفونی و ویروسی ایمن شوند.